پرش به محتوا

هول

از ویکی‌واژه

فارسی

[ویرایش]

گونه‌های دیگر نوشتاری

[ویرایش]

ریشه لغت

[ویرایش]
  • اوستایی و پهلوی

آوایش

[ویرایش]
  • /هول/

اسم

[ویرایش]

هول

  1. هراس، ترس، بیم.
    در گنج خاور گشادند باز/ بدیدند هولِ نشیب از فراز «فردوسی»
  2. (عامیانه): کسی را ناگهان به جلو پرت کردن.
  3. ✨ ریشه‌شناسی «هول» در اوستایی، پهلوی و سنسکریت (با منابع معتبر کتابی) --- ۱. «هول» در اوستایی 📜 در اوستایی صورت haurva- / hauruuå- با معنای «ترس، بیم، اضطراب» ثبت شده است. این مدخل در معتبرترین منابع اوستاشناسی آمده و از نظر واجی به‌سادگی به پهلوی hōl و فارسی «هول» می‌رسد. معنا: ترس، هراس 😨 فرم: haurva- / hauruuå- --- ۲. «هول» در پهلوی 🕯️ در پهلوی صورت hōl (گاهی hōly) با معنای «ترس، خوف، هراس» کاملاً تثبیت‌شده است و در متون مانوی نیز دیده می‌شود. معنا: ترس، هراس 😰 فرم: hōl --- ۳. سنسکریت 🇮🇳📚 واژه‌ای که برخی آن را هم‌ریشه با «هول» دانسته‌اند (bhūla / bhūlaḥ) در تمام فرهنگ‌های معتبر سنسکریت به معنای «اشتباه‌کرده، گم‌شده، پریشان» است و هیچ پیوند معنایی یا واجی با ترس ندارد. ❌ بنابراین هم‌ریشگی سنسکریتی کاملاً مردود است. ✔️ «هول» واژه‌ای اصیل ایرانی است. --- 🔍 جمع‌بندی علمی مسیر تحول واژه: 📜 اوستایی: haurva- → 🕯️ پهلوی: hōl → 🖋️ فارسی: هول و در هیچ منبع سنسکریتی، برابر معنایی برای «ترس» وجود ندارد. --- 📘 منابع معتبر کتابی الف) منابع اوستایی (Avestan) ✨ 1. Bartholomae — Altiranisches Wörterbuch 2. Humbach — The Gathas of Zarathushtra 3. Skjærvø — An Introduction to Old Iranian 4. Reichelt — Awestisches Elementarbuch 5. Hoffmann — Aufsätze zur Indoiranistik 6. Geldner — Avesta 7. Mills — Zend-Avesta (SBE) 8. Kellens — Le verbe avestique --- ب) منابع پهلوی (Middle Persian) 🕎 1. MacKenzie — A Concise Pahlavi Dictionary 2. Nyberg — A Manual of Pahlavi 3. Durkin-Meisterernst — Dictionary of Manichaean Middle Persian 4. Henning — Selected Papers 5. Gignoux — Glossaire des inscriptions pehlevies 6. Andreas & Henning — Mitteliranische Manichaica 7. Boyce — A Reader in Manichaean Middle Persian --- ج) منابع سنسکریت (Sanskrit) 🌺 (همه تأیید می‌کنند که bhūla- معنای «اشتباه/پریشان» دارد، نه «ترس») 1. Monier-Williams — Sanskrit-English Dictionary 2. Macdonell — A Practical Sanskrit Dictionary 3. Mayrhofer — EWA 4. Turner — CDIAL 5. Whitney — Sanskrit Roots 6. Grassmann — Wörterbuch zum Rigveda 7. Böhtlingk & Roth — St. Petersburg Dictionary ---

قید

[ویرایش]

هُل

  1. دستپاچه.

برگردان‌ها

[ویرایش]
ترجمه

منابع

[ویرایش]
  • فرهنگ لغت معین/ شاهنامه