کرگدن

فارسی

Wikipedia ^fa

کرگدن

دری	کرگدن
پارسی ایران	کرگدن
تاجیکی	каркадан (karkadan)

اشکال دیگر

• (کهن) کرگ (karg), کرگندن (kargandan)

ریشه‌شناسی

از پارسی میانه [script needed] (klg /karg/, “کرگدان; شاخ”) + [script needed] (-dʾn' /-dān/, “پسوند دارندگی”), نهایتا از سانسکریت खड्ग (khaḍga, “کرگدان; لغتا: شمشیردار”). بسنجید با عربی كَرْكَدَّن (karkaddan, “کرگدن”), سریانی کلاسیک ܟܪܟܕܢܐ (karkǝḏānā, “کرگدن”), سانسکریت खड्गधेनु (khaḍgadhenu, “کرگدن ماده”) و هندی खाँग (khā̃g).

واگویش

• (ایران) آیپا: fa، [kʲæɾɡʲæˈdæn]

اسم

کرگدن (جمع کرگدن‌ها)

1. جانوری بزرگ و نیرومند که شاخی بالای بینی‌اش دارد. پوستش ضخیم و پُر چین و چروک

اشتقاقات

• → آواری: гаргадан (gargadan)
• → آذری: kərgədan
• → تاتاری کریمه: kerkedan
• → گورانی: کەرگەدەنگ (kargadang)
• → کردی: [Term?]

  → کردی شمالی: kergeden (kargadan)

  → کردی مرکزی: کەرگەدەن (kargadan)

  → کردی جنوبی: کەرگەدەن (kargadan)

  → لکی: کەرگەدەن (kargadan)

• → Lak: каргадан (kargadan)
• → مازندرانی: کرگردن (kərgadən)
• سریانی کلاسیک: ܟܪܟܕܢܐ (karkǝḏānā)
  • → عربی: كَرْكَدَّن (karkaddan)
• → تاتاری: кәркәдән (qärkädän)
• → ترکی: gergedan
• → ترکمنی: kerk (از کرگ (karg))
• → اویغوری: كەركىدان (kerkidan)
• → ازبکی: karkidon

منابع

• فرهنگ لغت معین

برگردان‌ها

جانداری بزرگ با شاخی بر سر

• آبخازیایی: аҧынҵатәыҩа (āpənc̣āṭ°əʿ°ā)
• آدیغه: пэбжъакъо (păbẑāqo), тхыцэ (txəcă)
• آفار: gasi
• افریکانیس: renoster (af)
• آلبانیایی: rinoceront m
• امهری: አውራሪስ (ʾäwraris)
• عربی: وَحِيد اَلْقَرْن‎ (ar) m (waḥīd al-qarn), كَرْكَدَّن‎ m (karkaddan), حَرِيش‎ m (ḥarīš)

  عربی مصر: كركدن‎ m (karkadann)

  عربی حجاز: وَحيد القَرْن‎ m (waḥīd algarn), خَرْتيت‎ m (ḵartīt)

  عربی مصر: خَرْتيت‎ m (xartīt)

• آرامی:

  سریانی کلاسیک: ܟܪܟܕܢܐ‎ m (karkǝḏānā)

• ارمنی: ռնգեղջյուր (hy) (ṙngełǰyur)

  ارمنی کهن: ռնգեղջիւր (ṙngełǰiwr)

• آسامی: গঁড়
• آستوری: rinoceronte m
• آته‌سو: ekori
• آواری: гаргадан (gargadan)
• آذری: kərgədan (az)
• باهینگ: गैंडा m (gaĩḍā)
• باشقیری: мөгөҙморон (mögöðmoron)
• باسک: errinozero (eu)
• بائو بیدایوه: badak
• بلاروسی: насаро́г m (nasaróh)
• بلی: maca
• بنگالی: গন্ডার (bn) (gônḍar), গণ্ডার (bn) (gônḍar)
• Bhojpuri: गैंडा m
• برتونی: frikorneg (br) m
• بلغاری: носоро́г (bg) m (nosoróg)
• برمه‌ای: ကြံ့ (my) (kram.)
• کاتالان: rinoceront m
• بربری اطلس مرکزی: ⴱⵓⵢⵉⵙⴽ (buyisk)
• ملانائوی مرکزی: badek
• چچنی: мермаӏа (mermaʿa)
• چروکی: ᎳᏃᏏᎳ (lanosila)
• جینی:

  کانتونی: 犀牛 (sai¹ ngau⁴)

  ماندرین: 犀牛 (zh) (xīniú)

  مین نان: 犀牛 (zh-min-nan) (sai-gû)

• چونگ: มาด
• چوواش: носорог (nosorog)
• چووابو: pwette
• کرونیش: trongornvil m
• تاتاری کریمه: kerkedan
• چکی: nosorožec (cs) m
• دانمارکی: næsehorn (da) n
• دیگو: chifaru
• دینکا: cil
• هلندی: neushoorn (nl) m
• مصری: الگو:t-egy
• ارزیایی: сюронерь (sjuronerʹ)
• اسپرانتو: rinocero (eo), nazkornulo
• استونیایی: ninasarvik (et)
• فاروئی: nashyrningur m
• فلاندی: sarvikuono (fi)
• فرانسوی: rhinocéros (fr) m
• گالیسیایی: rinoceronte (gl) m
• گرجی: მარტორქა (marṭorka)
• آلمانی: Nashorn (de) n, Rhinozeros (de) n (رسمی)
• یونانی: ρινόκερος (el) m (rinókeros), ρινόκερως (el) m (rinókeros), ριονκερώντος m (rionkeróntos)

  کهن: ῥινόκερως m (rhinókerōs)

• گرینلندی: siissisoq
• گوارانی: tĩatĩ
• گجراتی: ગેંડો m (geṇḍo)
• هادزه: tlakate
• کرول هائیتی: rinosewòs
• هائوسا: karkanda m, f
• عبری: קַרְנַף‎ (he) m (karnaf)
• هندی: गैंडा m (gaiṇḍā)
• مجاری: rinocérosz (hu), orrszarvú (hu)
• ایسلندی: nashyrningur (is) m
• ایدو: rinocero (io)
• اندونزیایی: badak (id)
• اینگوش: бирнал (birnal)
• ایرلندی: srónbheannach m
• ایتالیایی: rinoceronte (it) m
• ژاپنی: 犀 (ja) (さい, sai), サイ (ja) (sai)
• جاوه‌ای: warak (jv)
• کالمیک: орңһ (orñh)
• کانادا: ಖಡ್ಗಮೃಗ (kn) (khaḍgamruga)
• قزاقی: мүйізтұмсық (müyiztumsıq)
• خمر: រមាស (km) (rɔmiəh)
• Kikuyu: huria class 9/10
• کره‌ای: 코뿔소 (ko) (koppulso)
• کردی:

  کرمانجی: kergeden (ku)

  مرکزی: کەرگەدەن‎

• قرقیزی: керик (ky) (kerik)
• لاک: каргадан (kargadan)
• لاکوتا: pȟasúhetȟuŋ
• لائو: ແຮດ (lo) (hǣt)
• لاتین: rhinoceros m
• لاتویایی: degunradzis m
• لیمبورگی: naashoeare (li) m
• لینگالا: kángá class 9a/10a
• لیتوانیایی: raganosis m
• لوگزامبورگی: Nashorn n
• ماآسی: ɛmʉ̂ny
• مقدونیایی: носорог m (nosorog)
• مالاگاشی: tokantandroka (mg)
• مالایی: badak sumbu, badak raya, badak gajah, badak (ms)
• مالایام: കാണ്ടാമൃഗം (ml) (kāṇṭāmr̥gaṃ)
• مانکس: stroineairkagh m
• مراتهی: गेंडा m (geṇḍā)
• پارسی میانه: [script needed] (klg /karg/)
• مغولی: хирс (mn) (hirs)
• ناما: ǃnawas f
• ناواجو: déélgééd
• ندائو: cipembere
• نپالی: गैंडा (gaĩḍā)
• نیوار: धिर्मेय् (dhirmey)
• نورمنی: rhinocéros m
• نروژی:

  بوکمال: neshorn (no) n

  نینورسک: nashorn n, nashyrning m

• اوستیکان: rinocèros (oc) m
• اوریایی: ଗଣ୍ଡା (or)
• آسی: сыкъафындз (syk’afynʒ)
• پالی: khaggavisāṇa m
• پشتو: ګېنډی‎ m (genḍay)
• لهستانی: nosorożec (pl) m
• پرتغالی: rinoceronte (pt) m
• پنجابی: ਗੈਂਡਾ m (gēṇḍā)
• کوچوا: sinqawaqra
• رومانیایی: rinocer (ro) m
• روسی: носоро́г (ru) m (nosoróg)
• رواندا-روندی: inkura class 9/10
• سنسکریت: खड्ग (sa) m (khaḍga)
• سانتالی: ᱜᱚᱱᱰ ᱜᱟᱨᱩᱲ (gandd gaarurr)
• صربی-کروات:

  سیریلیک: носорог m

  رومی: nosorog (sh) m

• شونا: chipembere class 7
• اسلواکیایی: nosorožec (sk) m
• اسلوونیایی: nosorog (sl) m
• سومالیایی: wiyil f
• سوربین:

  سوربین بالادست: nosorohač m

• سوتو: tšukulu class 9/10
• اسپانیایی: rinoceronte (es) m
• سوندایی: ᮘᮓᮊ᮪ (badak)
• سواحیلی: kifaru (sw) class 7/8
• سوئدی: noshörning (sv) c
• تاگالوگ: rinoseronte
• تاجیکی: каркадан (karkadan), каргадан (kargadan), карг (karg)
• تاکوانه: ephwete
• تامیلی: காண்டாமிருகம் (ta) (kāṇṭāmirukam), மூக்குக்கொம்பன் (ta) (mūkkukkompaṉ), ஒற்றைக்கொம்பன் (ta) (oṟṟaikkompaṉ)
• تاتاری: мөгезборын (tt) (mögezborın), кәркәдән (qärkädän)
• تلوگو: ఖడ్గమృగం (khaḍgamr̥gaṃ)
• تایی: แรด (th) (rɛ̂ɛt), ระมาด (th) (rá-mâat) (elegant)
• تبتی: བསེ་རུ (bse ru)
• تسوانا: tshukudu class 9
• ترکی: gergedan (tr)
• ترکمنی: kerk
• اودمورت: носорог (nosorog)
• اوکراینی: носорі́г m (nosoríh)
• اردو: گینڈا‎ m (gainḍā)
• اویغوری: كەركىدان‎ (kerkidan)
• ازبکی: karkidon (uz)
• ویتنامی: tê giác (vi) (犀角)
• وولاپوگ: rinoserod (vo)
• ولزی: rhinoseros (cy) m
• فریزلندی غربی: noashoarn c
• همونگ سفید: twj kun
• وولوف: wànga-lànga wi
• ژهوسا: umkhombe
• یاکوتی: носорог (nosorog)
• ییدیش: נאָזהאָרן‎ m (nozhorn)
• یوربا: agbanréré
• زولو: ubhejane (zu) class 1a/2a (سیاه), umkhombo (zu) class 3/4 (سفید), umduzu class 3/4 (سفید)