بازساخت:پیش-هندو-اروپایی/-dyḗws*
پیش-هندو-اروپایی
[ویرایش]ریشه‌شناسی:
[ویرایش]از واج‌ریشه‌ی dyew* (درخشنگی، آسمان، سپهر).
اسم:
[ویرایش]- dyḗws* مذکر (ستاک انحرافی: -diw )
| جدول صرفی | |||
|---|---|---|---|
| تکی | دوگانی | گروهی | |
| نهادی | *dyḗws | *dyéwh₁(e) | *dyéwes |
| ندایی | *dyéw | *dyéwh₁(e) | *dyéwes |
| رایی | *dyḗm | *dyéwh₁(e) | *dyéwn̥s |
| ملکی | *diwés | *? | *diwóHom |
| ازی | *diwés | *? | *diwmós |
| برایی | *diwéy | *? | *diwmós |
| اندری | *dyéw, *dyéwi | *? | *diwsú |
| بایی | *diwéh₁ | *? | *diwbʰí |
زادگان:
[ویرایش]- هلنی: dzeus*
- هندو- ایرانی: dyáwš*
- هندو-آریایی:
- سنسکریت: यु (dyu) (द्यौ (dyáuḥ)), द्यौष्पितृ (dyauṣ-pitṛ)
- ایرانی:
- هندو-آریایی:
- ایتالیایی: djous, *djous patēr
یادداشت‌ها:
[ویرایش]- ↑ حالت رایی تکی dyḗm (از -dyéw* مذکر ) حالت نهادی تکی dyḗws (با ē از حالت رایی ) برخی نام‌ها به همراه واج‌ریشه‌ی ph₂tḗr* (پدر) ساخته شده اند.
- ↑ اشکال سنسکریتی دیده شده: द्यौः (dyáuḥ, nom.sg.) द्यौः (dyàuḥ, voc.sg.) द्याम् (dyā́m) / दिवम् (dívam, acc.sg.) दिवा (divā́) / दीवा (dīvā, instr.sg.) दिवे (dive) / द्यवे (dyave, dat.sg.) दिवः (diváḥ) / द्योः (dyóḥ, abl/gen.sg.) दिवि (diví) / द्यवि (dyávi, loc.sg.) द्यावा (dyāvā, nom.du.) द्यावः (dyā́vaḥ) / दिवः (divaḥ, nom.pl.) द्यून् (dyū́n) / dívaḥ (dívaḥ) / दिवः (diváḥ, acc.pl.) द्युभिस् (dyúbhis, instr.pl.))
منابع
[ویرایش]- Andrew L. Sihler (1995) New Comparative Grammar of Greek and Latin, New York, Oxford, Oxford University Press