داش
فارسی
[ویرایش]ریشه لغت
[ویرایش]- اوستایی و پهلوی
آوایش
[ویرایش]- /داش/
اسم
[ویرایش]
داش
- (قدیم): کوره یا هرجایی که در آن آتش زیاد روشن کنند. کوره، کوره کوزهگری یا آجرپزی. آتشگاه حمام، آتشخانه.
- (عامیانه): مخفف داداش، برادر. عنوانی صمیمانه در خطاب به مردان، جاهل، لوطی.
- در گویش گنابادی یعنی تنور برقی.
- در گویش برازجانی توسط علی جلوه به معنی ( برادر ) ترجمه شده است.
- تفکیک واژهی «داش» در اوستایی و ترکی 1️⃣ «داش» در اوستایی و فارسی میانه ریشه: از ریشهی اوستایی و هندواروپایی dā- صورت اوستایی: dāš / dāšt معنا: داشتن، نگاه داشتن، برداشت کردن، نگاهداری تحول: اوستایی: dāš / dāšt فارسی میانه: dāštan فارسی نو: داشتن توضیح: این واژه با ریشهی هندواروپایی dʰeh₁- («دادن، قرار دادن») پیوند دارد و هیچ ارتباطی با واژهی ترکی «داش» ندارد. 📘 منابع پیشنهادی: Bartholomae, Christian. Altiranisches Wörterbuch. Strassburg: Trübner, 1904. (مدخل dā- و dāš-) Mayrhofer, Manfred. Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen (EWAia). Heidelberg: Winter, 1992–2001. (ریشهی سانسکریت √dā) MacKenzie, D. N. A Concise Pahlavi Dictionary. Oxford: Oxford University Press, 1971. (dāštan در فارسی میانه) Bailey, H. W. Dictionary of Khotan Saka. Cambridge University Press, 1979. Benveniste, Émile. Origines de la formation des noms en indo-européen. Paris: Maisonneuve, 1935. --- 2️⃣ «داش» در ترکی (daş) ریشه: واژهی کهن ترکی taš / taş معنا: سنگ، صخره، قطعهی سخت زمین مشتقات: taşlıq (سنگلاخ) taşla (سنگ انداختن) taşkın (سرریز، جاری مانند سنگ) taşınmak (جابجایی) توضیح: این واژه متعلق به خانوادهی زبانهای ترکی است و هیچ ربطی به ریشهی اوستایی dā- ندارد. 📘 منابع پیشنهادی: Clauson, Gerard. An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford: Clarendon Press, 1972. Räsänen, Martti. Versuch eines etymologischen Wörterbuchs der Turksprachen. Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura, 1969. Sevortyan, E. V. (ed.) Etimologicheskiy slovar tyurkskikh yazykov. Moscow: Nauka, 1974–present. Tekin, Talat. Orhon Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2003. Ergin, Muharrem. Orhun Abideleri. İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 1970. --- ⚖️ نتیجه اوستایی dāš → فارسی میانه dāšt → فارسی نو «داشتن» ترکی taş → معنی: سنگ دو واژه از نظر ریشهشناسی کاملاً جدا هستند و شباهت نوشتاری صرفاً تصادفی است. --- فهرست منابع کلی: Bartholomae (1904); Mayrhofer (1992–2001); MacKenzie (1971); Bailey (1979); Benveniste (1935); Clauson (1972); Sevortyan (1974– ); Räsänen (1969); Tekin (2003); Ergin (1970) ---
ریشه لغت
[ویرایش]- ترکی
اسم
[ویرایش]- به معنی سنگ.
برگردانها
[ویرایش]| ترجمه | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||
منابع
[ویرایش]- فرهنگ لغت معین
- فرهنگ بزرگ سخن